Magie op zolder
Een gezellige drukte in café de Beyerd. Ik wring me langs de mensen aan de bar, open een deur, loop een steile trap op en beland in een zaaltje met een grote houten tafel in het midden. Daarop een ouderwets tafelkleed. Een bar, foto’s aan de muur en bierflesjes. Jan Willem en Paul zijn er al. Zij bespreken de agenda, zetten een filmpje klaar en schrijven een citaat op de flipover. Ik schuif aan bij de leercirkel Leiderschap en Talentontwikkeling.[i] Als waarnemer. De deelnemers druppelen langzaam binnen. De bestelling wordt opgenomen (vooral bier en water) en we beginnen.
Paul en Jan Willem vertellen kort hun persoonlijke verhaal en dan volgen de deelnemers. Daarna ontvouwt zich een fascinerend samenspel van twee heren. Zij laten filmpjes zien, tekenen modellen en schema’s, noemen theorieën en boeken, stellen kritische vragen en lokken de deelnemers uit hun tent. Drie en een half uur later zijn alle deelnemers opgewonden én verbijsterd. Zo start voor mij een bijzondere ervaring, die ruim drie maanden later eindigt in een apotheose.
Voor ik verder ga, eerst even een korte toelichting. Wat houden de leercirkels in? Doel is deelnemers anders te leren kijken, denken en doen. Vanuit een andere, bredere visie op de maatschappij en hun eigen functioneren hierin. Deelnemers krijgen theorieën en modellen aangereikt en werken aan een casus (dilemma/paradox) uit hun praktijk. Elke bijeenkomst staat in het teken van een casus. De deelnemer presenteert deze en daarna vindt er een dialoog met de groep plaats. Paul en Jan Willem begeleiden dit proces en helpen de deelnemers verder op weg. Een mooie combinatie van theorie en praktijk.
Wat is hier nu zo bijzonder aan? Wat heb ik ‘waargenomen’? Tja……ik zou het bijna magie noemen. Het is moeilijk te zeggen waar dat aan ligt. Alles werkt hier aan mee. De plek (informeel en ontspannend), de filmpjes (stimulerend) en de theorieën en modellen (inspirerend). Ook de wisselwerking in de groep, de uitwisseling van ervaringen, de onderlinge dialoog, het elkaar een spiegel voorhouden, is een belangrijk ingrediënt. Maar het zijn toch vooral de begeleiders! Zij zijn de sleutel. Authentiek, scherp, belezen, open en met een mooie mix van autoriteit en zelfspot. Zij zorgen voor de kritische noot, de andere invalshoek, de bredere blik. Dit alles maakt de bijeenkomsten spannend, uitdagend, confronterend en inspirerend voor de deelnemers.
En die magie werkt. Vanaf de eerste bijeenkomst gebeurt er iets met de deelnemers. Zij komen langzaam in een veranderingsproces. Ik heb het met verwondering aangezien. Hoe uiteindelijk elke deelnemer zich opent. ‘Open geest, open hart, open wil’, zoals Scharmer[ii] zegt. Maar daarvoor moet je eerst leren loslaten. En dat is een worsteling, dat is zwoegen. De deelnemers hebben het er af en toe flink moeilijk mee. Maar het lukt! Als zij hun pecha kucha (eindpresentatie) houden, zie ik bij elk van hen dat hun casus een andere dimensie heeft gekregen. Hun blik is verruimd. Zij zien zichzelf en de wereld in een ander licht. Er is bij hen een venster geopend. Geweldig om te zien!
En ik? Ik heb van elke bijeenkomst genoten en er veel van geleerd. Ik ben hierdoor geïnspireerd geraakt om iets met deze nieuwe kennis te doen. In combinatie met onderzoek. Daar ga ik het komende jaar mee aan de slag!
Marga Weide, 20 januari 2017
[i] Opgezet vanuit Zeelenberg, adviseurs voor mens en organisatie.
[ii] Scharmer, C. Otto (2009). Theory U. Leading from the Future as It Emerges. San Franciso: BK Publishers, Inc